در میان انواع روغن‌های گیاهی که به اهداف مختلف مورد مصرف قرار می‌گیرند، روغن بادام زمینی یکی از محصولات پرطرف‌دار است که به دلیل خواص فراوان و تأثیرات چشمگیر بر سلامت پوست، مو، لاغری و… با استقبال بی‌سابقه‌ای از طرف مصرف‌کنندگان مواجه شده است. این روغن از بادام زمینی تهیه می‌شود و به نام روغن زیرزمینی یا روغن اراکیس هم معروف است.
از ویژگی‌های این محصول می‌توان به عطر و بوی قوی و طعم مطلوب آن اشاره کرد که استفاده از آن در تهیه غذاها، طعمی بهتر و عطری جذاب‌تر به غذاها می‌بخشد. در این مقاله قرار است راجع به خواص روغن بادام زمینی صحبت کنیم و درمورد طرز تهیه این محصول و طریقه مصرف آن اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار دهیم. اگر از آن دسته افرادی هستید که به‌سلامت خود و خانواده اهمیت می‌دهید، مطالعه این مقاله برای شما خالی‌ازلطف نخواهد بود.
انواع روغن بادام زمینی
روغن بادام زمینی انواع مختلفی دارد و هر نوع آن در موارد گوناگونی مورداستفاده قرار می‌گیرد. شاید این نکته برای شما جالب باشد که بادام‌زمینی برخلاف تصور ما، جزو مغزها دسته‌بندی نمی‌شود و در حقیقت یکی از انواع حبوبات است. استفاده از بادام زمینی به‌صورت مغز، کره یا حتی روغن، می‌تواند سلامتی و تندرستی را به اندام‌های مختلف بدن هدیه دهد و موجب بهبود عملکرد آن‌ها شود. از انواع روغن بادام زمینی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روغن بادام زمینی تصفیه شده
- روغن بادام زمینی فشرده شده
- روغن بادام زمینی تصفیه نشده
- روغن بادام زمینی مخلوط
روغن بادام زمینی تصفیه شده
این روغن همان‌طور که از اسمش پیداست به‌صورت تصفیه شده تهیه می‌شود و تمام عوامل آسیب‌‌زایی که ممکن است در ترکیبات آن وجود داشته باشند، در فرایند تصفیه از بین می‌روند؛ بنابراین حتی افرادی که به مصرف بادام زمینی حساسیت دارند، می‌توانند از این روغن استفاده کنند. این روغن به طور گسترده در رستوران‌ها و غذاخوری‌ها برای طبخ سیب‌زمینی، مرغ و گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرد و طعم لذیذی ایجاد می‌کند.
روغن بادام زمینی فشرده شده
در طرز تهیه روغن بادام زمینی به روش فشرده شده، ابتدا بادام‌زمینی‌ها را خرد می‌کنند و به قطعات کوچک تقسیم می‌کنند. سپس طی یک فرایند گرمادهی، روغن آن را می‌گیرند. به‌این‌ترتیب بیشتر طعم بادام زمینی و خواص و ارزش غذایی آن حفظ می‌شود. لازم به ذکر است که در تهیه این نوع روغن، فرایند تصفیه انجام نمی‌شود بنابراین مصرف این محصول برای افرادی که به مصرف بادام زمینی آلرژی دارند اصلاً توصیه نمی‌شود.
روغن بادام زمینی تصفیه نشده
بادام زمینی تصفیه نشده، عطروطعم ویژه‌ای دارد به همین علت در دسته روغن‌های مخصوص و پرطرف‌دار قرار می‌گیرد. در طرز تهیه این محصول، آن را بو می‌دهند به همین علت برای طعم‌دار کردن انواع مواد غذایی و سرخ‌کردن سیب‌زمینی به شکل ویژه‌ای کاربرد دارد و عطروطعم منحصربه‌فردی ایجاد می‌کند.
روغن بادام زمینی مخلوط
این روغن به‌صورت ترکیب شده با روغن سویا و یا سایر روغن‌هایی که طعمی مشابه با روغن بادام زمینی دارند تهیه می‌شود. روغن بادام زمینی مخلوط در مقایسه با سایر روغن‌های بادام زمینی، قیمت مناسب‌تری دارد و به همین علت خرید آن کاملاً مقرون‌به‌صرفه است؛ بنابراین می‌توان آن را به‌صورت عمده و در حجم‌های بالا تهیه کرد.
ارزش غذایی و خواص روغن بادام زمینی چیست؟
همان‌طور که بیشتر هم اشاره کردیم، روغن بادام زمینی از دانه بادام زمینی تهیه می‌شود. این روغن منبعی غنی از ویتامین‌های گروه ب، امگا ۶، اسید اولئیک یا امگا ۹، ویتامین‌های e و چربی‌های اشباع نشده است. همچنین حجم عظیمی از انواع مواد معدنی از جمله پروتئین، منگنز، فیبر، منیزیم و فسفر را در ترکیبات خود جای‌داده است. به همین علت مصرف آن برای سلامت بدن فواید ارزشمندی دارد. بسیاری از افراد این سوال را مطرح می‌کنند که روغن بادام زمینی برای چی خوبه؟ در پاسخ به این سوال می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
- تقویت موها
- جوان‌سازی پوست
- کمک به درمان لاغری
- درمان چاقی و اضافه‌وزن
- سلامت قلب
- جلوگیری از ابتلا به سرطان
- تقویت سیستم ایمنی بدن
خواص روغن بادام زمینی برای مو
خواص روغن بادام زمینی برای پوست و مو بسیار است و این فواید تنها به لطف وجود ویتامین‌ها و عنصرهای معدنی ارزشمند درون این دانه جادویی است. روغن بادام زمینی غنی از ویتامین C است و این ویتامین به تولید کلاژن که مسئول حفظ سلامت و کیفیت بافت مو است، کمک می‌کند. به همین علت استفاده از این روغن برای حفظ سلامت پوست بسیار سودمند خواهد بود. همچنین وجود امگا ۳ و چربی‌های مفید در این محصول باعث تغذیه موها و در نهایت درخشندگی آن‌ها می‌شود. از دیگر خواص روغن بادام‌زمینی برای مو می‌توان به جلوگیری از ریزش مو اشاره کرد که علت آن وجود بیوتین در ترکیبات این محصول است. بیوتین سبب تحریک رشد موها می‌شود و از ریزش آن‌ها پیشگیری می‌کند. جالب است بدانید که بدن ما برای تولید رنگ‌دانه‌های سیاه مو به عنصر ارزشمند مس نیاز دارد. در واقع کمبود این عنصر در بدن می‌تواند زمینه سفید شدن موها را فراهم کند. باتوجه‌به این موضوع، یکی دیگر از فواید و خواص روغن بادام زمینی برای مو به جلوگیری از سفید شدن موها مربوط می‌شود. چرا که این محصول حجم زیادی از عنصر مس را در ترکیبات خود گنجانده است.
خواص روغن بادام زمینی برای پوست صورت
روغن بادام زمینی سرشار از بتاکاروتن است و بتاکاروتن یک ماده معدنی مفید برای رشد و ترمیم بافت‌های بدن محسوب می‌شود. به همین علت استفاده از روغن بادام زمینی برای شفافیت و جوان‌سازی پوست بسیار توصیه می‌شود. اگر احساس می‌کنید که پوست شما شادابی و لطافت خود را ازدست‌داده و پیر و چروک شده است از خواص روغن بادام زمینی برای پوست غافل نشوید. چرا که این محصول به دلیل داشتن ویتامین C فراوان و اسیدهای چرب مفید برای پوست، می‌تواند شادابی و نشاط را به پوست‌های آسیب‌دیده هدیه کند. همچنین وجود منیزیم و اسیدهای چرب درون روغن بادام زمینی، باعث فعال‌شدن کلاژن پوست می‌شود و برای کاهش چروک‌های پوستی و روشن‌کردن رنگ پوست به شدت تأثیرگذار است. علاوه براین موارد، ویتامین E فراوانی که در ترکیبات ارزشمند این روغن وجود دارد، برای حفظ سلامت پوست بسیار حیاتی است و از تأثیر منفی رادیکال‌های آزاد بر روی پوست و ایجاد لکه‌های پوستی یا پیری زودرس جلوگیری می‌کند. این موارد تنها بخشی از فواید روغن بادام زمینی برای صورت به شمار می‌روند.
خواص روغن بادام زمینی برای چاقی
اگرچه لاغری خوب است و بسیاری از افراد همواره به دنبال لاغری و کاهش وزن هستند، اما لاغری بیش از حد، به‌هیچ‌عنوان خوب نیست و باعث ضعیف‌شدن بدن، نامتناسب شدن اندام و کاهش اعتمادبه‌نفس می‌شود. اگر شما هم از لاغری مزمن رنج می‌برید و به دنبال یک رژیم غذایی برای چاق شدن هستید، بهتر است بدانید که مصرف روغن بادام زمینی برای چاقی بسیار سودمند است. این محصول سرشار از چربی‌های مفید برای بدن بوده و کالری بسیار بالایی دارد. همان‌طور که می‌دانید، زمانی که میزان کالری دریافتی شما از میزان کالری مصرفی بیشتر باشد، اضافه‌وزن اتفاق می‌افتد؛ بنابراین اگر از روغن بادام زمینی در تهیه غذاها استفاده کنید، کالری بیشتری را وارد بدنتان کرده و به‌این‌ترتیب وزن اضافه می‌کنید.
خواص روغن بادام زمینی برای لاغری
جالب است بدانید که روغن بادام زمینی برای لاغری هم بسیار مؤثر است و افراد مبتلا به‌اضافه وزن می‌توانند برای کاهش وزن از این محصول ارزشمند و پرفایده استفاده کنند. این روغن به دلیل کالری بالایی که دارد، باعث ایجاد احساس سیری می‌شود و میل و اشتها به خوردن بیش از حد غذا را در افراد کاهش می‌دهد. همچنین مصرف این محصول با کمک به افزایش سوخت‌ساز و متابولیسم بدن، موجب کالری‌سوزی می‌شود؛ بنابراین اگر قصد لاغری و کاهش وزن دارید حتماً در طبخ غذاها از روغن بادام زمینی ارگانیک استفاده کنید.
سلامت قلب
روغن بادام زمینی برای سلامت قلب نیز به شدت سودمند است. این روغن خطر ابتلا به تصلب شرائین، حمله قلبی و سکته مغزی را به شکل قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد. اسیدهای چرب اشباع نشده مانند اسید اولئیک که در این محصول به مقدار فراوان وجود دارند، کلسترول‌های خوب خون را افزایش می‌دهد و کلسترول‌های بد و مضر را از بین می‌برد و یا میزان آن را پایین می‌آورد. افرادی که به طور مداوم در رژیم غذایی خود از این روغن استفاده کنند از بیماری‌های قلبی و بروز سکته مغزی در امان می‌مانند.
جلوگیری از ابتلا به سرطان
از دیگر خواص روغن بادام زمینی می‌توان به جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان‌ها اشاره کرد. همان‌طور که می‌دانید رادیکال‌های آزاد، باعث رشد سلول‌های سرطانی در اندام‌های مختلف بدن می‌شوند و برای مبارزه با آن‌ها باید از آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده کرد. خوشبختانه روغن بادام زمینی دارای مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان پنی فنول مانند رسوراترول است؛ بنابراین مصرف این محصول می‌تواند با رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه کند و خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها را کاهش دهد.
تقویت سیستم ایمنی بدن
در کنار هزاران خاصیت روغن بادام زمینی، نباید از تأثیرات چشمگیر این محصول برای تقویت سیستم ایمنی بدن چشم‌پوشی کنیم. این روغن به دلیل برخورداری از رسوراترول فراوان، نقش مهمی را در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن بر عهده دارد. رسوراترول یک آنتی‌اکسیدان است که با عفونت‌های ویروسی و قارچی به‌خوبی مقابله می‌کند؛ بنابراین استفاده از این روغن در رژیم غذایی، باعث تحریک تولید گلبول‌های سفید خون، جهت ازبین‌بردن عوامل بیماری‌زا می‌شود.
طبع روغن بادام زمینی
در طب سنتی هر ماده غذایی بر اساس گرما یا میزان رطوبت دارای یک مزاج یا به‌اصطلاح طبع است. به‌طورکلی طبع‌ها به چهار دسته سرد، گرم، تر و خشک تقسیم می‌شوند. هر فردی باید باتوجه‌به طبع بدن خود از خوراکی‌هایی که با مزاج او مناسب هستند استفاده کند تا با مشکلی مواجه نشود. روغن بادام‌زمینی در دسته محصولاتی با طبع گرم قرار می‌گیرد و مصرف آن باعث افزایش سوخت‌وساز بدن می‌شود؛ بنابراین استفاده از این روغن برای افرادی که طبع بدن آن‌ها گرم است چندان مناسب نبوده و بهتر است به میزان متعادل از این محصول استفاده کنند. همچنین این افراد در صورت استفاده از روغن بادام‌زمینی، بهتر است که از مصلح آن یعنی عسل، استفاده کنند.
عوارض مصرف روغن بادام‌زمینی
روغن بادام زمینی ارگانیک مانند هر محصول دیگری از یک سری معایب و مزایا برخوردار است. اگر این محصول به‌اندازه متعادل مورد مصرف قرار بگیرد نه‌تنها هیچ ضرری ندارد؛ بلکه هزاران فایده و خاصیت را برای سلامت بدن، سلامت پوست و مو، شادابی و نشاط بدن، ازبین‌بردن بیماری‌ها و… به همراه دارد. اما استفاده بیش از حد از این روغن و افراط در مصرف آن، باعث بروز ضرر روغن بادام زمینی می‌شود. برخی از عوارض مصرف زیاد روغن بادام زمینی عبارت‌اند از:
- درد شکم
- تورم گلو و لب
- استفراغ
- مشکل در تنفس
اگر از آن دسته افرادی هستید که به بادام زمینی حساسیت دارید به‌هیچ‌عنوان از روغن این محصول یا دانه آن استفاده نکنید تا به آلرژی‌های شدید مواجه نشوید.
طریقه مصرف روغن بادام زمینی
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، روغن بادام زمینی انواع مختلفی دارد و هر نوع آن طریقه مصرف متفاوتی دارد. روغن‌های تصفیه شده یا روغن‌های ترکیبی، برای پخت و طبخ انواع غذاها مورداستفاده قرار می‌گیرند و طعم مطبوع و عطر دلنشینی را به غذاها می‌بخشند. اما روغن بادام زمینی تلخ برای پخت‌وپز مناسب نیست. از این روغن به‌صورت موضعی استفاده می‌کنند. تنها کافی است چند قطره از این روغن را کف سرخود بچکانید و با دست ماساژ دهید تا ریشه موها آغشته به روغن شود. این درمان می‌تواند بر رشد بهتر موها و سلامت و تقویت آن‌ها تأثیرگذار باشد.
علاوه‌برآن، برای بهره‌مندی از خواص روغن بادام زمینی به‌منظور شادابی و نشاط پوست، فقط کافی است ۱ تا ۲ قطره از این روغن را با اصطکاک دست گرم کنید و روی صورت خود ماساژ دهید و بعد از ۳ الی ۴ ساعت با آب ولرم و صابون بشویید.
سخن پایانی
در این مقاله راجع به خواص روغن بادام زمینی صحبت کردیم. همان‌طور که گفته شد، این روغن انواع مختلفی دارد و برای استفاده خوراکی یا موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. فواید این روغن برای سلامت بدن بسیار است و نقش مهمی را در تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت قلب، پیشگیری از ابتلا به سرطان، کاهش وزن، لاغری، سلامت پوست و جلوگیری از ریزش مو بر عهده دارد. البته این فواید و خواص در مورد روغن بادام زمینی ارگانیک صدق می‌کند. روغن‌های بی‌کیفیت و غیرارگانیک، نه‌تنها فایده‌ای ندارند؛ بلکه عوارض و مشکلات متعددی را به بار می‌آورند.
